W ciągu sześciu lat panowania (336-330 r. p.n.e.) król Dariusz III (z dynastii Achemenidów) odbudował potęgę chylącej się ku upadkowi – i targanej przez wewnętrzne konflikty – Persji. Już w pierwszym roku sprawowania władzy najechał i zdobył Egipt – wraz z jego bogactwem. Dzięki swoim rządom ostatni z Achemenidów zgromadził olbrzymi majątek. Na “skarb Dariusza III” składały się tony złota i kosztowności.
Bogactwo Persji od wieków budziło zazdrość jej sąsiadów. Już Filip II Macedoński podjął działania, by odbić greckie miasta znajdujące się pod perskim panowaniem i zawładnąć skarbcem znienawidzonych sąsiadów. Jego śmierć zniweczyła te plany na kilka lat. Misję swojego ojca kontynuował Aleksander Macedoński. Jego strategia – mimo że siły wroga były liczebniejsze – okazała się przynosić coraz bardziej wymierne efekty. Do pierwszej poważnej porażki Persów doszło w bitwie pod Granikiem (w 334 roku p.n.e). W jej trakcie zginął m.in. syn króla Dariusza III.
W bitwie pod Issus (w 333 roku p.n.e.) wojska perskie zostały rozgromione. Do niewoli Aleksandra Wielkiego dostała się matka Dariusza (królowa Sysygambis), żona króla (Statejra I) oraz jego córki (Statejra II i Drypetis). W bitwie pod Gaugamelą (331 rok p.n.e.) armia Aleksandra Macedońskiego dokonała kolejnego przełomu w prowadzonej kampanii.
Król Dariusz został zmuszony do wycofania się do swojej letniej rezydencji Ekbatana (w Partii). Mając świadomość zbliżających się wojsk Aleksandra Wielkiego, wydał rozkaz zgromadzenia wszystkich skarbów królewskich i wywiezienia ich ze stolicy.
Mimo że w tej misji brała udział duża grupa osób – karawana miała liczyć setki zwierząt – to do dziś nie wiadomo gdzie ukryto tony złota i kosztowności. Sam Dariusz III zdecydował się opuścić Ekbatana i ukryć w rejonie Bactrii (obecnie to teren północnego Afganistanu). Tam planował zgromadzić swoje ostatnie siły i stawić opór Aleksandrowi. W drodze do Bactrii został jednak zdradzony przez swojego kuzyna Bessosa (satrapę Bactrii) i śmiertelnie raniony przez zamachowców. Kiedy Aleksander Macedoński zdobył większość obszarów należących do królestwa Persów nakazał osądzenie i zgładzenie Bessosa. Następnie poślubił córkę Dariusza III Stateirę.
Ciało jej ojca zostało pochowane w królewskim grobie (warto zaznaczyć, że miejsce jego spoczynku nie zostało do dziś odnalezione). Mimo poszukiwań jakie podjęli podwładni Aleksandra nie udało się odnaleźć miejsca ukrycia skarbów Dariusza III. Kilkaset lat później w poszukiwania legendarnego bogactwa zaangażował się jeden z rzymskich wodzów – Marek Licyniusz Krassus. Skarb Dariusza III był również celem wypraw finansowanych przez cesarzy Juliusza Cezara i Nerona. Żadnemu z nich nie udało się odnaleźć skarbu. W latach 70. XX wieku władze Iranu podjęły poszukiwania ukrytego złota korzystając z pomocy profesjonalnych poszukiwaczy skarbów z USA. Ta inicjatywa również nie przyniosła oczekiwanego efektu. Skarb Dariusza III do dziś czeka więc na swojego odkrywcę.
